In Your Touch, I Remain

Narges Mohammadi, foto: Ivonne Zijp

AIR Omstand (kader):
Elk jaar in de zomer nodigt Omstand, in het kader van een artist-in-residency, een kunstenaar uit voor een woon/werk/presentie periode van + 3 maanden. Voor deze periode krijgt een kunstenaar van Omstand de sleutel van het huis. Omstand werkt in het kader van deze AIR-Omstand samen met het sonsbeek20→24-curatorenteam, van Stichting Sonsbeek & State of Fashion.

De periode bestaat grofweg uit twee delen. Het eerste deel is bedoeld als voorbereiding en werkperiode en duurt zo’n zes tot acht weken. Het tweede deel, de presentatieperiode is bedoeld om te worden gebruikt voor presentaties: Workshops, tentoonstellingen, performances, artist-talks, etc. Naast de mogelijkheid voor verblijf in een soort tiny house, met slaapgelegenheid, keuken, douche en toilet, krijgt de kunstenaar in kwestie van ons de beschikking over alle presentatieruimtes van Omstand, waar men naar eigen inzicht gebruik van kan maken. Er kunnen presentaties worden ingericht en uitgetest, maar de ruimtes kunnen ook in gebruik worden genomen als kantoor of studio. Omstand stimuleert om in deze periode een nieuw werk te maken, al dan niet plaatsgebonden en/of daarnaast bestaande werken te tonen in één van de vier mogelijke presentatieruimtes van Omstand. We faciliteren verder in overleg mankracht (personeel en vrijwilligers), machines, gereedschap, meubels en opslagruimte en zorgen – als dat nodig is-  voor transport van werk. Bovendien verzorgen we samen met de kunstenaar een publicatie (een magazine) dat verschijnt tijdens de presentatieperiode.

Partnerschap sonsbeek20→24 & Omstand:
Voor deze residency-periode bij Omstand werkt Omstand samen met het curatorenteam van sonsbeek20→24, dat ook is gevestigd in Arnhem.  Gezamenlijk werken de twee organisaties met elkaar samen aan dit programma. Omstand is initiatiefnemer en penvoerder voor dit project, het curatoren-team van sonsbeek 20–>24 begeleidt en adviseert. Amal Alhaag van het curatoren-team was onze contactpersoon. Sonsbeek 20–>24  en Omstand samen fungeren als klankbord voor het gehele project.

In de zomer van 2021 was sonsbeek 20>24 volop in de stad zichtbaar met het kunstfestival sonsbeek20→24: Force Times Distance: On Labour and its Sonic Ecologies. >> Door kritisch naar het verleden te kijken en te luisteren naar alternatieve geschiedenissen en aspecten van gender, identiteit, ras en diaspora, onderzocht sonsbeek20→24 met dit programma en samen met de betrokken kunstenaars modellen voor de samenleving van de toekomst. Aan de hand van de thema’s arbeid en het ‘sonische’ (geluid, muziek, oral history) werden tijdens sonsbeek20→24 feit en fictie over Arnhem en deze regio in verband gebracht met verhalen, wereldwijd.

Narges Mohammadi:
In overleg met sonsbeek20→24 viel de keus voor AIR-Omstand 2021 op de jonge Nederlandse kunstenaar Narges Mohammadi (*). Narges Mohammadi is een betrokken kunstenaar, beeldhouwer en verhalenverteller, opgegroeid in Nederland, met een etnisch-culturele achtergrond afkomstig uit de diaspora. Het werk van Narges en haar voorstel voor de residence-periode paste perfect bij Sonsbeek 20–>24, waarbij haar werk als het ware samenviel (valt) met de thematiek van Sonsbeek 20–>24.  In haar voorstel zag ze voor zichzelf een rol weggelegd als maker en als curator. In deze rol kon ze andere kunstenaars uitnodigen te participeren bij haar project, tijdens haar verblijf bij Omstand, en als deelnemer aan de daaraan gekoppelde expositie.
Omstand was vooral enthousiast over Mohammadi’s werk, omdat ze in staat is de belangstelling voor haar onderwerpen te vertalen in krachtige beelden die ook nog eens bijzonder poëtisch zijn. Haar werk is actueel, haar materiaalgebruik bijzonder interessant, en ook de fysieke verschijningsvorm past erg goed bij het soort werk dat we graag willen tonen bij Omstand.

Het sonsbeek20→24-festival zou eigenlijk eerder plaatsvinden maar werd wegens Covid telkens uitgesteld. [Toeval of niet] De Artist in Residence – periode viel nu precies samen met de festivalperiode. In overleg met sonsbeek20→24 werd besloten om de presentatie van de werkperiode van Narges Mohammadi bij Omstand te laten samenvallen precies in het weekend dat het Sonsbeek-festival zou eindigen. Hiermee werd symbolisch het startschot gegeven voor de post-festival-periode van sonsbeek20→24. Het festival werd weliswaar afgesloten, maar de curatoren-groep blijft actief voor sonsbeek20→24, met projecten, lezingen en presentaties, met nieuwe (tijdelijke) samenwerkingen, op gastlocaties en met diverse partijen uit de culturele sector in binnen en buitenland. Dit duurt tot aan de nieuwe editie van ‘Sonsbeek’  in ’24.

(*) kunstenaar/narges-mohammadi

Opdracht / voorstel: 
Binnen de residentie is de kunstenaar vrij om bijvoorbeeld een nieuw, plaatsgebonden, kunstwerk kan maken, om (visueel) onderzoek te doen of een publieksprogramma vorm te geven. De kunstenaar in residentie mag naar eigen inzicht gebruik maken van de 150m2 vloeroppervlak, verdeeld over verschillende ruimtes, in verschillende nabijgelegen gebouwen.

In relatie tot de residentie wilde Narges Mohammadi een tentoonstellingsprogramma gaan vormgeven rondom het thema van ‘residu’ – de in onze lichamen achtergebleven sporen van onze (voor)ouders. Ze nodigde voor dit programma enkele, opkomende en gevestigde, kunstenaars uit – wiens praktijken Narges’ bewonderd en die raakvlakken hebben in relatie tot haar eigen werk: Riun Jo, Emmeline de Mooij, Solenne Tadros, Suyoung Yang. De titel voor het project was van begin af aan dezelfde:  In your touch, I remain. Naast het tentoonstellingsprogramma ontwikkelde Narges een ronde-tafel-gesprek tussen de deelnemende kunstenaars en hun moeders (en vaders) – een performance en verscheen er een publicatie bij de tentoonstelling: “Hoe bijzonder en uitnodigend het aanbod ook is om in alle rust enkel en alleen een nieuw werk te maken, of alleen bestaande werken te tonen – het druist in tegen mijn ambitie tot een saamhorig, belichaamd en betrokken kunstklimaat. Naast mijn residentieperiode waarin ik mezelf wil uitdagen visueel inhoudelijk te reageren op het gebouw van Omstand, de omgeving en het programma van sonsbeek20→24 met een performance en bijvoorbeeld een plaatsgebonden werk, stel ik een kleinschalig tentoonstellingsprogramma voor. Een programma waarin ik zeggenschap kan hebben in het vormen van het narratief. Ik ben dankbaar voor de kansen en mogelijkheden waar ik op mag reageren – wel is het zo dat ik al enkele uitnodigingen heb gekregen in relatie tot migratie, mijn culturele achtergrond of gender, waarbij al dan niet mijn werk op de achtergrond lijkt te verdwijnen. Met een kleine tentoonstelling en een ronde-tafel-gesprek hoop ik een brug te slaan tussen de wereld van waar we vandaan komen en de kunstwereld.”

Om ervoor te zorgen dat Narges Mohammadi haar aandacht kon richten op de werkperiode in de residentie, werd het tentoonstellingsprogramma in samenwerking georganiseerd met curator Stein van der Ziel. Van der Ziel studeerde succesvol aan de Goldsmiths University (London) / MFA Curating en organiseerde al verschillende tentoonstellingen in Londen.  Narges’ rol in relatie tot het tentoonstellingsprogramma was voornamelijk initiërend en gericht op het nieuwe werk dat ze wilde produceren – Stein had daarmee een ondersteunende en faciliterende rol, met een focus op de communicatie met de betreffende kunstenaars, en op de productie, installatie en presentatie van de werken in de tentoonstelling.

De werkperiode / In Gratitude

Uit het verslag van Narges Mohammadi n.a.v. haar werk/woon/presentaie-periode:

”
De residentie-periode bestond voor het grootste gedeelte in het teken van de productie van een plaatsgebonden werk en de performance. Mijn proces is ontzettend gevoelsmatig en snel gegaan. 
– Ik heb een groot, immersief monument In Gratitude gemaakt. Deze constructie, opgebouwd uit een grote houten constructie en volledig bekleed met met gips, verhield zich direct aan de gepleisterde witte muren en tot de architectuur van Omstand.
– Ik heb een performance vormgegeven, voor een kleinschalig publiek, waarbinnen ik poogde een sculptuur te worden net als In Gratitude door mijzelf te bedekken en te ontdoen van gesmolten pure chocolade.
Mijn residentie was wellicht net wat anders dan verwacht door Omstand en sonsbeek20→24,  in de zin dat voor mij een deel van het programma al eerder startte dan de residentie zelf. Het programma In Your Touch, I Remain bestond namelijk uit een tentoonstelling met bestaand werk van internationale (vrouwelijke) kunstenaars, een publiek programma met een ronde-tafel-gesprek tussen de ouders en de deelnemende kunstenaars gemodereerd door Nazmiye Oral, een documentaire-deel, waar de kunstenaars werden geïnterviewd in hun moedertaal, over hun kunstpraktijk. En een tentoonstellingsprogramma dat is opgenomen in een publicatie welke is vormgegeven door Kexin Hao. Dit onderdeel en de groepstentoonstelling zelf heb ik ontwikkeld in samenwerking met productie-manager en co-curator Stein van der Ziel. 

Het was uitdagend om alle deze onderdelen logischerwijs op elkaar aan te laten sluiten. Ik wist namelijk tot aan de eerste weken van de residentie nog niet wát voor kunstwerk en wát voor performance ik zou uitvoeren.
”

Uit het magazine In Your Touch, I Remain:

”
De trappen van Omstand doen me denken aan de drie treden die naar de deur van ons tijdelijke huis leidden toen ik klein was. Later, toen we eindelijk een echt huis kregen, kregen we een huis met een trap. Een echte trap van twaalf hele treden.

In Gratitude toont zich in potentie als monument voor overgangsmomenten. In het werk zijn zowel metaforische als fysieke passages met elkaar verweven. Ten eerste gaat het publiek door de ruimte; halverwege wordt de aandacht gericht op het volgen van de traptreden die naar een deur aan beide zijden van de muren leiden. Wat zowel de deuren als de trap definieert, is niet alleen hun bijbehorende materiële kwaliteit, maar ook hun vermogen om, symbolisch, de verschillende ruimtes van elkaar te scheiden als met elkaar te verbinden.
De oorsprong van het werk komt uit een overgangsperiode in mijn leven waarin ik plotseling iets vond waarvan ik niet wist dat het ontbrak. In Gratitude is een eenvoudige poging om momenten die voorbijgaan uit te drukken als een gipsen mal. In plaats van een solide vorm te vertegenwoordigen, is het eerder een soort van afdruk van ons wezen. De romige, zachte texturen van het gips roept een gevoel op van warmte en troost, maar bij aanraking van het oppervlak blijkt de pleister echter steriel en hard. De fysieke realiteit van dit monument is het tegenovergestelde geworden van de lichamelijke herinneringen die het moest herhalen. In zijn negatieve afdruk kan de deur nooit worden geopend of gesloten. De mal kan nooit afgegoten worden. De twaalf treden kunnen nooit op en neer worden gelopen. Toch blijft het gevoel van doorgang bestaan, in het wandelen door de negatieve ruimte – in sporen van de zorgzame beweging, en in de herinnering aan die drie en twaalf stappen.
”

De tentoonstelling: In Your Touch, I Remain:

Narges Mohammadi presenteerde na een woon/werkperiode van ruim 6 weken niet alleen nieuw werk, maar presenteerde simultaan daar aan een groepstentoonstelling met kunstenaars Riun Jo, Suyoung Yang, Solenne Tadros en Emmeline de Mooij.
In Your Touch, I Remain onderzocht het ‘residu’ als verbindende schakel tussen het verleden en het nu, als testament van de vormende impact van vorige generaties op onze realiteit. Vanuit Mohammadi’s benoeming van het ‘residu’ als de in ons lichaam achtergebleven sporen van onze (voor-)ouders benaderd de tentoonstelling thema’s rondom ‘the bodily’, aanraking en intimiteit, memorie, huid, polyfonie en tactiliteit.

Idee en concept: Narges Mohammadi
Tentoonstellingsmanager/auteur/co-curator: Stein van der Ziel
Advies: Amal Alhaag, van sonsbeek 20→24 curator team
Productie en advies: Rob Groot Zevert (Omstand)
Productieassistent: Ivo Rodriguez
Grafic Design Magazine (onderdeel vd expo): Kexin Hao
Deelnemende kunstenaars: Riun Jo, Emmeline de Mooij, Solenne Tadros, Suyoung Yang en Narges Mohammadi 

Riun Jo >>집/Jib, Hanji (Korean paper), 2020 (Photo’s Ivonne Zijp)

Narges Mohammadi >> In Gratitude, wooden construction and plaster, 2.4m x 2.90m x 3.30m, 2021
(Photo’s Ivonne Zijp)

Suyoung Yang >> Wood sculptures, part of  A Porous Room (2021) (photo’s Ivonne Zijp)

Emmeline de Mooij >>  Poging tot een Dutje, (installatie) 2018 (foto’s Ivonne Zijp)

Solenne Tadros >>  (x)odus, VR  (2018) photo (top) Ivonne Zijp

Ronde tafel gesprek / Round Table Conversation: 

Tijdens de tentoonstelling  In Your Touch, I Remain vond een rondetafelgesprek plaats onder leiding van de moderator en actrice Nazmiye Oral, waarbij de kunstenaars Riun Jo, Suyoung Yang, Solenne Tadros, Emmeline de Mooij en Narges Mohammadi met het oog op ‘daar waar we vandaan komen’ met hun ouders reflecteerden op hun werk en hun kunstpraktijk. Het vond plaats op 18 september 2021, bij Omstand, Van Oldenbarneveldtstraat 92A, Arnhem. De basis-voertaal was Engels. Verder werd er gesproken in het Nederlands, Koreaans, Hebreeuws, Arabisch en op het einde zelfs Farsi.
Het live-event bracht alle deelnemende kunstenaars samen om na te denken over hun werk in relatie tot het tentoonstellingsthema Residu. (Hoe je achtergrond bepalend is voor het werk dat je maakt. Hoeveel er achterblijft). Het rondetafelgesprek draaide om de ervaringen van zowel kunstenaars als hun ouders met kunst in het algemeen en met de persoonlijke kunstpraktijk (van het kind) in het bijzonder.  Zowel de kunstenaars als hun ouder(s) werden uitgenodigd om mee te praten en na te denken over de vraag in hoeverre de familiale geschiedenissen een bepalende rol spelen in de positie die elk van de kunstenaars inneemt. Wat zijn de aspiraties, onzekerheden en hoop die ze voor elkaar delen?

Melisa Can (schrijver/journaliste) was aanwezig bij gesprek en schreef onderstaande tekst, de foto’s zijn van Rowana Sleegers (de intern van Omstand tijdens deze periode)

Performance:

Een performance voor een kleinschalig publiek, waarbinnen Narges Mohammadi poogde een sculptuur te worden net zoals In Gratitude door zichzelf te bedekken en daarna te ontdoen van gesmolten pure chocolade. De performance is vastgelegd op video door Ivonne Zijp en duurt 02:04:29. Meer info via: hello@nargesmohammadi.com

Artist talk bij Collectie DE.GROEN olv Fenne Saedt (moderator):

(foto: Ivonne Zijp)

Op 23 sept. 2021 was er bij Bar DE.GROEN een Artist talk met Narges Mohammadi, o.l.v. moderator Fenne Saedt. Hierbij kwamen de thema’s en drijfveren aan de orde die aan de basis lagen voor de werkperiode bij Omstand en de keuzes voor de deelnemende kunstenaars. Na de pauze toonden we de Video gemaakt door Julia Sterre Schmitz: The Making of Passing Traces, video installation, 2020.

Stills uit The Making of Passing Traces

Magazine: Publicatie bij de tentoonstelling:

Het magazine is nog steeds verkrijgbaar bij Omstand. Stuur een berichtje naar rob@omstand.nl

© omstand  –  augustus 2021

In Your Touch, I Remain
naar een idee van Narges Mohammadi, werd ondersteund door:
Stroom Den Haag, Mondriaan Fonds, Provincie Gelderland, Gemeente Arnhem en Prins Bernhard Cultuurfonds.
Dank aan:
Rob Groot Zevert (Producent Omstand),
Amal Alhaag (Curator namens sonsbeek 20→24 curator team),
Stein van der Ziel (Tentoonstellingsmanager),
Ivo Rodrigues (Hoofd productie),
Kexin Hao (Grafic Design)