GEEN DADEN MAAR WOORDEN

GEEN DADEN MAAR WOORDEN
door gastcurator Korrie Besems.

Een tentoonstelling over vormen van taal in de beeldende kunst samengesteld door gastcurator Korrie Besems. Besems geeft taal een prominente plek binnen haar eigen artistieke praktijk. Dit gegeven vormde daarmee een belangrijke bron voor de totstandkoming van deze expositie. De expo was te zien bij Omstand van 12 juni t/m 18 juli 2021.

Woorden komen tot leven als ze gehoord, gelezen of gezien worden. Hun lading en betekenis verandert voortdurend al naar gelang de context waarin ze worden gebruikt. Ze staan voor iets waar we niet ten volle bij kunnen of niet de volledige controle over hebben. Het feit dat woorden, anders dan beelden, een langzamere cognitieve verwerking vereisen, speelt daarbij een belangrijke rol. Dat woorden tevens abstract zijn en bovendien het tweedimensionale van het beeldvlak benadrukken daagt menig kunstenaar uit om naar nieuwe contexten, vormen en materialen te zoeken. Ongeremd en kosteloos kunnen we woorden naar onze eigen hand zetten. Hierdoor ontstaat een scala aan mogelijkheden waarin iedere kunstenaar voor zich zijn eigen weg kan banen.

In het kader van de tentoonstelling GEEN DADEN MAAR WOORDEN bracht Curator Korrie Bezems een aantal actuele kunstenaars bijeen, inclusief haar eigen werk, die woorden op uiteenlopende wijze een prominente plek geven binnen hun artistieke praktijk. Naast het zichtbare werk in de expositie zijn er in dit verslag korte teksten opgenomen waarin de kunstenaars toelichten wat taal voor hen betekent. Naast het zichtbare werk verscheen er bij deze expositie een publicatie waar teksten opgenomen zijn van: Korrie Besems, Fenne Saedt en Veronique Efomi. De productie van dit project was in handen van Rob Groot Zevert en alle fotografie is gemaakt door Django van Ardenne.

De deelnemende kunstenaars:
Rein Jelle Terpstra,
Karin van Pinxteren,
Maria Barnas ft. Nathalie Bruys,
Veronique Efomi,
Ruben Planting,
Jan Verhaeghe,
Korrie Besems,
Gracia Khouw,
Gerard Koek,
en Niels Post.

Rein Jelle Terpstra
Velen dragen een foto met zich mee in hun geheugen: een gebeurtenis of een moment dat we wel zagen, maar niet op foto werd vastgelegd. Omdat het moment te belangrijk was, of omdat het moment juist als te onbeduidend werd geacht. Soms blijft dit waargenomen moment je achtervolgen als een hardnekkig nabeeld. In hoeverre beïnvloedt die gemiste foto het denken, de verbeelding? Wat is de impact van het geziene beeld op ons geheugen? En kunnen deze -fluïde, want nooit vastgelegde- nabeelden leiden tot nieuwe gedachten en verhalen?

                   
Rein Jelle Terpstra
Nabeelden – Album van de niet gemaakte foto, 2002-2021

Karin van Pinxteren
Het werk van Karin van Pinxteren brengt je op een plek, dat kruispunt waar het voor je ogen gebeurt: een ontmoeting van een talig lichaam, met een stad, een dorp, een ander, die leidt tot een werk, dat twee dingen pijnloos in elkaar vouwt: het vreemd-worden van de eigen waarneming, en het ruimte maken voor de eigenheid van het andere. Als je heel waarachtig, geduldig, precies en inventief te werk gaat, kan dat iets opleveren dat er heel vanzelfsprekend uit ziet. Dat danst en een stil gebaar maakt, dat speelt en zingt, en je een dag en een nacht lang diep in je ogen kijkt, tot je vraagt ‘wat is er gebeurd?’ ook al leek het maar een seconde.
© Dirk van Weelden, speech bij solo-expositie Karin van Pinxteren  ‘Ruimte innemen vergt een zeker karakter’ in Cityscapes 13 juni 2020

Karin van Pinxteren
Gedicht in casino #4, Napels, 2017-2019, 90 x 90 x 3,5 cm, mixed: mdf, lak, karton, vilt, inkt, potlood, fineliner, zeefdruk, poëzie, 2017-2019
Gedicht in casino #6, Chongqing China, 2017-2020, 94 x 94 x 3,5 cm,  mixed: mdf, lak, karton, vilt, inkt, potlood, fineliner, zeefdruk, poëzie, 2017 – 2020
Gedicht in casino #7, Albanië, 2021, 80 x 80 x 3,5 cm, mdf, lak, karton, vilt, inkt, potlood, fineliner, triplex, spray, poëzie, 2019 – 2021

Maria Barnas ft. Nathalie Bruys

We are turning corners

We are turning limbs

We are turning into fiction

as we speak

Maria Barnas
Speaking of Which, porcelain, 2021.

Maria Barnas ft. Nathalie Bruys
TR EYE ING, langspeelplaat (audio), 2018

Veronique Efomi
Nooit Meer Stil

Ruben Planting
‘Wanneer beelden van de herinnering eenmaal vastliggen in woorden, worden ze uitgewist.´ zei Polo. ´Misschien ben ik bang Venetië in één keer te verliezen als ik erover spreek. Of misschien heb ik haar, al pratende over andere steden, al geleidelijk aan verloren.’ – Italo Calvino, De Onzichtbare Steden

Ruben Planting
– Untitled, performance op 12 juni, 2021
– Test van 16 Bic pennen, billboard, 244 x 460 cm, 2021

Jan Verhaeghe
Is mijn uitdrukkelijke voorliefde voor ‘taalbeelden’ mede ingegeven door m’n erg geringe voorliefde, eerder afkeur voor kleur? En de constante oververzadiging van de nooit aflatende beeldenstroom die ons langs steeds meer kanalen overspoeld. Die ene zin, de schaarse woorden op een witte muur, zwart op wit, meer moet het beeld voor mij niet zijn. En laat me er maar lang naar kijken tot niet alleen de boodschap maar ook de uitgepuurde grafiek, me laven aan wat beeldleegte. Als het gefluister van een geliefde dat och zoveel aangenamer is dan het luidkeels geschreeuw van de massa. En dat in de wetenschap dat het zwijgen niet kan worden verbeterd, aldus Willem Elsschot.

Korrie Besems
Waar ik voorheen de neiging had om een enkel woord, zoals KOUD, direct op een foto te schilderen, kies ik nu voor korte zinnen die zich in de achtergrond lijken schuil te houden. Ik gebruik ze als toegevoegde platte laag tussen andere lagen én als mogelijk nieuwe betekenis gevend element. Ik zoek daarbij naar een soort poëtische tussenruimte die iets voelbaar maakt dat niet door de foto en niet door de tekst kan worden geduid. Het is een onbestemd schemergebied tussen suggestie en betekenis, maar zodra de woorden en de beelden op hun plek zijn gevallen dan weet ik dat een werk is geslaagd.

Korrie Besems
EVERYWHERE AT THE SAME TIME #1, #6, #7, 2019 (print)

Gracia Khouw
Woorden zijn een vertrekpunt voor een architectonische constructie. Elk letterbeeld bestaat uit horizontalen en verticalen, en soms ook uit diagonalen en curves. Deze vormen samen een dynamisch lijnenspel. Het gaat mij vooral om de vorm waarin taal verschijnt, en daarnaast ook om de klank die door een woord, het verschil in grootte van de letters en het gebruik van kleur hoorbaar wordt. Ik zie graag de betekenis van een woord losgekoppeld van zijn visuele verschijning. De keuze van een woord of zin is vaak verbonden met de context van een project.

Gracia Khouw
LUCK, 12 woorden die beginnen met de letter L uit de serie FIVE FOUR, MORE LESS, 2017 – heden

Gerard Koek
Wat is het toch dat in het kielzog van gelezen of uitgesproken woorden, beelden zich aandienen, terwijl daarentegen beelden juist woorden doen opkomen. Het zijn de zeldzame momenten, waarin beiden aan de eigen beperkingen weten te ontsnappen om vervolgens samen te spannen, die tellen.

Gerard Koek
Beholders Eye 2, 2 houten stoelen, papier, mixed medio, 2020

Gerard Koek
Half the Truth/Alphabet, 2019

Niels Post
Spam is extreem herkenbare taal omdat iedereen met een internetverbinding er mee te maken krijgt, tegelijkertijd bungelt het onderaan de tekstuele voedselketen.
Er ontstaat een schoonheid wanneer je iets dat niet veel meer is dan computer-gegenereerd tekstafval op een heel arbeidsintensieve werkwijze tot beeld maakt. Daarom ook laat ik mijn houten letters niet uitvoeren bij een lasersnijder maar zaag ik elke letter met de hand in mijn atelier.

Niels Post _ On Spam, Comment Spam #109-114, 2021 (handmade!)

opening speach / rob groot zevert en korrie besems