OP DE HUID

OP DE HUID
was een tentoonstelling samengesteld door Gastcurator Jaap Kroneman i.s.m. Omstand. Het vertrekpunt voor deze tentoonstelling waren de werken van Jivan van der Ende en Eefje Wijnings.

OVEREENKOMSTEN EN VERSCHILLEN, door Jaap Kroneman

Op de academie heb ik bedacht of iemand anders heeft het bedacht, dat weet ik niet meer. In dat geval heb ik het onthouden – al geloof ik toch dat ik het zelf bedacht heb – Hoe-dan-ook! Op een gegeven moment zeiden wij klasgenoten tegen elkaar: Als de huid van het schilderij goed is dan is het schilderij goed. En dan knikten wij naar elkaar; schaapachtig.
On Fabric was de werktitel voor deze tentoonstelling (een titel die behalve mij, niemand beviel). Rob stelde een andere titel voor: Op De Huid. Daar kon ik niets tegen in brengen. Dat was, is, een prachtige titel. Ik zou willen dat ik hem zelf bedacht had. Zijn al de werken in deze tentoonstelling op de huid? Is van alle werken de huid goed? Werkt het ook andersom? Als het werk goed is, is dan de huid ook goed? Of kun je zeggen: dit is een geweldig schilderij ook al heeft het een afschuwelijke huid. Of: juist omdat het een afschuwelijke huid heeft, is het een goed schilderij. Heeft een video ook een huid?

Deelnemende kunstenaars:
Jivan van der Ende
Eefje Wijnings
Robin Speijer
Anya Janssen
Eduards Zarins
Marten Hendriks

Fotocredits: alle foto’s in dit artikel zijn van Django van Ardenne (DvA), dan wel van Rob Groot Zevert (RGZ)

Jivan van der Ende
Jivan van der Ende creëert installaties en performances. In haar praktijk zet ze vraagtekens bij de status die aan objecten wordt gegeven, of het nu artefacten of gebruiksvoorwerpen zijn. Haar on-derzoeksmethode is gebaseerd op het eindeloos combineren, documenteren en verzamelen. Zo onderzoekt ze in haar werk het ontstaan van betekenis en de verandering hiervan. Een terugkerend onderwerp is de manier waarop afbeeldingen en objecten zoals kledingstukken worden geassocieerd met status en politieke machtsstructuren. Wat begon als een fascinatie voor kostuums, werd een motivatie om objecten te onderzoeken die naar status, macht en dus onderdrukking of geweld refereren. Ze gebruikt dit historisch en cultureel onderzoek om machtssymboliek in vraag te stellen. In het werk gaat ze hier kritisch, maar speels mee om. Van der Ende’s werk houdt rekening met een fysieke en participatieve kijker. Ze streeft naar een intieme ontmoeting met een publiek, waarbij de betekenis van het werk vaak wordt beïnvloed door de eigen bedoelingen van het publiek. Haar werken zijn geen statische objecten en kan je eerder zien als dingen die gevormd zijn én in beweging blijven door verschillende condities: de toeschouwer, de performer, de tijd, de architecturale context of situatie.

Jivan van der Ende | Muscular Growth | video | 2021 | foto RGZ

Jivan van der Ende | Muscular Growth: videoinstallatie / performance |met Bodybuilder David Flawinne / HD video 00:04:51 – loop | 2020-2021 |foto RGZ

Jivan van der Ende | Muscular Growth: videoinstallatie / performance met Bodybuilder David Flawinne / HD video 00:04:51 – loop | 2020-2021 |foto DvA

Eefje Wijnings
Een stoel, een bloem, een berg, een cirkel of een vierkant. Door gebruik te maken van archetypische vormen wordt de nadruk gelegd op de kleuren en stoffen van de speelse textielschilderijen. Eefje Wijnings contrasteert heldere, uitgesproken kleuren of stemt soortgelijke prints op elkaar af. Om de tactiele kwaliteit van het werk te benadrukken, wordt imitatiebont gecombineerd met glanzende satijnen stoffen, zuivere wol met synthetische stoffen of transparante katoenen jersey met dik fluweel. De verschillende stoffen zijn afkomstig van winkels uit heel Brussel. Zo kun je bijvoorbeeld een batch vinden die gebruikt is om stropdassen te maken in de ‘restjeswinkel’ in Sint-Gillis of extravagante, glitterende materialen in de Arabische winkels in de Rue de Brabant – hoewel natuurlijk de winkel die high-end stoffen van Parijse ontwerpers verkoopt altijd het hoogtepunt blijft. Door het samplen van al deze verschillende soorten stof worden de meeste stukken one of a kind of maken ze deel uit van een kleine oplage.

Eefje Wijnings | Liquid abstract | 2021 | foto DvA

Eefje Wijnings | Mountain Series | 2021 | foto DvA

Eefje Wijnings | Mountain Series | 2021 (met links: Robin Speijer | Shutter Dance | 2020)| foto DvA

Robin Speijer
Robin Speijer is gefascineerd door de grote verscheidenheid en talloze vormen van plooiend textiel. Het materiaal fascineert haar zodanig dat ze er kleurrijke uitvergrotingen van schildert. Ze verzamelt stoffen die haar aanspreken en zoekt, terwijl ze de stoffen plooit en drapeert, naar composities die als uitgangspunt kunnen dienen voor haar schilderijen, bijvoorbeeld vanwege hun patroon of textuur. Door het geven van een schilderkunstige vertaling eigent ze zich de stoffen toe. Hierbij past ze de kleuren en andere onderdelen van de stof aan waar zij dat nodig vindt. Stof is voor Speijer een middel om verschillende aspecten binnen de schilderkunst te onderzoeken. Het gaat niet over de stof zelf, maar over het (proces van) schilderen en kijken. Ze wil een bepaalde mate van ambiguïteit behouden in het uiteindelijke beeld, zodat de interpretatie ervan open blijft. Het grote scherptediepte effect in combinatie met de juist niet zo precieze grove kwaststreek nodigt uit om zowel van veraf als van dichtbij te kijken. Door de aandacht voor schaduw- en dieptewerking oogt Speijer’s werk realistisch en het doek lijkt daardoor op stof en zacht en binnen bereik en nodigt uit om aangeraakt te worden. Tegelijkertijd neigt het, door het uitvergroten en inzoomen, naar abstractie. De balans tussen deze uitersten heeft een grote aantrekkingskracht op haar. Voorlopig wil ze de (on)mogelijkheden hiervan nog verder uitdiepen.

Robin Speijer | Pahoehoe | 2021| foto DvA

Robin Speijer | Laminaria | 2021| foto DvA

Robin Speijer | Shutter Dance | 2020| foto DvA

Anya Janssen
De realistische, virtuoos geschilderde doeken van Anya Janssen doen denken aan film stills: Ze lijken vluchtige, betekenisvolle fragmenten uit een onbestemd maar toch vertrouwd voorkomend groter verhaal waarvan de plot ongewis blijft. Onder het oppervlak van het doek is er de suggestie van beweging. Haar protagonisten, vaak afgebeeld in sprookjesachtige, surreële settings, zijn zo minutieus gekarakteriseerd dat je denkt ze te herkennen, maar hun identiteit blijft even ambigu als het drama waarin ze figureren. Het is Janssen dan ook niet te doen om het vertellen van een eenduidige geschiedenis of om het vastleggen van een voorbijgaand moment, maar eerder om te raken aan de onkenbare wereld die schuilgaat achter het zintuiglijk waarneembare. Ze maakt binnen de vier hoeken van het schilderij een onbestendige werkelijkheid voelbaar waarin alles stroomt en een voortdurende metamorfose ondergaat. Een werkelijkheid die zich onttrekt aan de symbolische orde van de taal, en waarin levend en levenloos, goed en kwaad, bloei en verval, heden en verleden geen tegenstellingen zijn maar manifestaties van één en hetzelfde. Een wereld waarvan we door de esthetische overtuigingskracht van haar werk een glimp kunnen opvangen. (Selectie van een tekst van Harma Heikens)

Anya Janssen | Clouddweller 2 & 3 | 2020 | foto DvA

Anya Janssen | Indigochild | 2021|  foto DvA

Anya Janssen | Indigochild | 2021 | foto DvA

Eduards Zarins
Eduards Zarins werk gaat over het creëren van een bepaalde omgeving door gebruik te maken van verschillende entertainmentmiddelen. Het artistieke proces en de inspiratie zijn gebaseerd op de perceptie van het leven die aangeboren is. De constructie van zijn werk begint bij een fundamenteel ‘nulpunt’ dat hij gebruikt als ‘ontbranding’ van het hele proces. Dit proces creëert het verhaal, de locatie, het karakter en de beweging. Elk van deze elementen wordt met elkaar verbonden en vormt uiteindelijk het ‘lichaam’ van het kunstwerk. Tijdens de performance zenden en ontvangen alle partijen de informatie. Dit proces geeft de kijker een beeld van het creatieve proces. Belangrijke elementen van elk werk zijn geluid, ritme, snelheid en compositie. Bij het creëren van nieuw werk streeft Zarins ernaar nieuwe vormen van genres en composities te ontdekken en wordt hij uitgedaagd tot een voortdurende reis door zijn artistieke proces.

Eduards Zarins | Theatre Study | video | 2016 | foto RGZ

Eduards Zarins | Theatre Study | video | 2016| foto RGZ

Eduards Zarins | Theatre Study | video | 2016| foto DvA

Marten Hendriks
Het nieuwste werk van Marten Hendriks ziet eruit alsof hij de inzichten die hij op zijn twintigste opdeed zestig jaar later door een periscoop bekijkt. Hij steekt niet werkelijk een optisch instrument uit een verborgen positie boven een oppervlak uit, maar het is wel een vorm van afgebogen waarneming. Alles krijgt een argeloze aanwezigheid. Marten Hendriks betrapt wat hij ziet in een steeds andere gedaante. Hij raakt niet uitgekeken op wat hij kent, omdat er altijd iets onkenbaars overblijft. (…) In veel van zijn werk toont Marten Hendriks een perifere manier van kijken. Hij past zijn werk toe als een observatiepost, zoals een erker, of een jachtstoel in het bos. In zijn oneindige reeks beelden getiteld ‘onvoltooide beeldindex’ heeft hij talloze vormen van dat vooruitgeschoven kijken zoals die in de natuur en de architectuur voorkomen verbeeld. Die beeldvariatie heeft hij met in de computer bewerkte beelden, zowel bestaande als nieuw gemaakte, gerangschikt in lege luciferdoosjes. Nu gebruikt hij de omhulsels ervan, zowel in hun ongeschonden vorm als in gedemonteerde staat, om wat hij eerder tot stand bracht te herijken en schilderkunstig een andere richting te geven. Hij ontdoet de omhulsels van de bedrukking die erop is aangebracht door die er met ducttape vanaf te trekken. Het bleke karton dat zich dan toont, soms nog met een restspoor van het lucifermerk, gebruikt hij als drager. Hij beschildert die ondergrond met acryl, waarbij hij gebruik maakt van computer gesneden sjablonen. Hij onderzoekt het gedrag van de beelden ten opzichte van elkaar in talloze variëteiten op hun geldigheid. Door ze te bewerken en ze in reeksen van zes of blokken van twaalf of andere samenstellingen te combineren, geeft hij ze een veranderlijke betekenis.(Selectie van een tekst van Alex de Vries)

Marten Hendriks |  zonder titel (Beschilderde luciferdoosjes in opeenvolging) | 2021 | foto DvA

Marten Hendriks |  zonder titel (Beschilderde luciferdoosjes in opeenvolging) | 2021 | foto DvA

Marten Hendriks | zonder titel (Schikkingen van beschilderde omslagen van luciferdoosjes op grijsboard) | 2021 | foto DvA

Om het magazine van OP DE HUID online te lezen: klik hier!